Samorządowcy są za - jednak mieszkańcy mają swoje obawy dotyczące związku miast
dziś

Prezydenci największych śląskich miast podpisali się pod wnioskiem do szefa MSWiA o zarejestrowanie Górnośląskiego Związku Metropolitalnego. Do związku należy jedenaście miast śląskich i trzy miasta zagłębiowskie: Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Jaworzno.

Jesteśmy poza?

Agnieszka Kowalczyk, mieszkanka Będzina jest zdziwiona.

- Jak to możliwe, że Będzin i Czeladź zostały poza tym związkiem. Potem okaże się, że miasta w GZM będą miały z tego same korzyści, a my co? Uważam jednak, że wchodząc do takiego związku nie należy zapominać o tożsamości. W nazwie powinien być człon "zagłębiowski" albo "dąbrowski" - denerwuje się będzinianka.

Radosław Baran, prezydent Będzina tłumaczy, iż wykluczenie tych dwóch miast zagłębiowskich miało przyczyny formalno-prawne.

- Po prostu nie jesteśmy miastami na prawach powiatu. W pierwszej fazie prac nad tym projektem, biorąc pod uwagę położenie naszego miasta i zurbanizowanie, miałem nadzieję, że to nie będzie przeszkodą. Później jednak nadzór wojewody to zakwestionował - mówi prezydent Baran.

Dodaje jednak, że to tylko kwestia czasu.

- Razem z przedstawicielami Czeladzi, a także Knurowa, które jest w podobnej sytuacji, byliśmy u wojewody i otrzymaliśmy zapewnienie, że do GZM dołączymy, tylko trochę później. Nie chcieliśmy opóźniać rozpoczęcia projektu i zgodziliśmy się poczekać - przekonuje prezydent.

Pierwszym wspólnym przedsięwzięciem GZM ma być elektroniczna karta usług publicznych, dzięki której mieszkańcy tych miast będą mogli płacić za przejazdy autobusami i tramwajami.

- Mieszkam w Czeladzi, ale pracuję w Sosnowcu i Dąbrowie Górniczej. Ta sytuacja trochę mnie niepokoi. Do granicy Sosnowca będzie obowiązywać karta, potem w Będzinie kasujemy bilet, a wjeżdżając do Dąbrowy Górniczej znowu karta? - pyta Adam, mieszkaniec Czeladzi.

Jacek Gemaza też ma wątpliwości.

- Wspólny bilet to świetna sprawa, ale nie wyobrażam sobie, żebym po drodze miał kasować kolejny - mówi.

Radosław Baran jest przekonany, że do takich patowych sytuacji nie dojdzie.

- To po prostu wykluczone. Zresztą chodzi tu bardziej o specjalne karty elektroniczne, niż sam bilet, które spełniałyby też dodatkowe usługi. Od wielu lat funkcjonujemy, jeśli chodzi o komunikację wspólnie w ramach KZK GOP i na pewno nie może być tak, aby wprowadzenie karty miało coś utrudnić. Zresztą, jak powiedziałem wcześniej, zanim do wprowadzenia takich kart by doszło, na pewno już znajdziemy się w związku - zapewnia prezydent.

Więcej korzyści

GZM ma być pomocą w organizowaniu komunikacji, zarządzaniu niektórymi drogami i zdobywaniu unijnych dotacji na wspólne inwestycje.

- Myślę, że korzyści jest zdecydowanie więcej. Według mnie lepiej być partnerem dużego związku, niż działać w pojedynkę. W tej chwili są podgrzewane historyczne antagonizmy. Ale dla Zagłębia po prostu współpraca będzie korzystniejsza. A co do nazwy, mnie ona osobiście nie przeszkadza. Myślę, że jest bardziej znana w Europie - podkreśla prezydent.


Nazwa jest ważna


Piotr Krawczyk z jednego z portali zagłębiowskich zainicjował akcję, aby w nazwie Górnośląskiego Związku Metropolitarnego pojawił się człon związany z Zagłębiem.

- Tożsamość zagłębiowska nie jest rzeczą wtórną. Jak wytłumaczymy potomnym czym jest Zagłębie, skoro za jakiś czas wszystko u nas będzie śląskie. Dlatego też postanowiliśmy spytać znane osoby oraz organizacje o nazwę związku - mówi Piotr Krawczyk . Grzegorz Wacławik organizator konkursu "Meneger Zagłębia" przyłączył się do akcji pisząc , że Zagłębie powinno walczyć o swoje, a śląsko-dąbrowska struktura ma swoje pozytywne historyczne konotacje (dawna nazwa województwa i region Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"), ekolodzy i społecznicy z dąbrowskiego "Zielonego Zagłębia" są stanowczo za nazwą Śląsko-Dąbrowski Związek Metropolitarny, a znany politolog i socjolog Jacek Wódz uważa, że nazwa Śląsko-Zagłębiowski (Związek Metropolitarny) byłaby odpowiednia.

Akcja pt. "Tożsamość Zagłębiowska to nie jest rzecz wtórna" trwa.

Magdalena Nowacka - Dziennik Zachodni

...
I jeszcze jedno -

nie ma gwary zagłębiowskiej ?

i to mówi prezydent miasta, gdzie znajdują sie wydziały filologiczne ? Polonistyka co prawda w Katowicach, chyba musi się wybrać do Katowic i zapoznać ze zdaniem językoznawców

Już w liceum mnie zwykłego śmiertelnika uczono cech zagłębiowskiej gwary. Aby wiedzieć jaka jest. A jest jedną z najbardziej zbliżonych do literackiego języka polskiego gwar. Ma jednak kilka cech charakterytycznych. Faktycznie nie jest w powszechnym użyciu - dzisiejszą ludność zagłębiowskich miast w dużym stopniu stanowi ludność napływowa. Ale zagłębiowskich wiosek jeszcze trochę jest, tam należy szukac gwary
...

Nie upierał bym się, że mowa, która się posługujemy ma charakter gwarowy. Jest natomiast faktem, że jest ona zbliżona najbardziej do czystej, literackiej polszczyzny. Pomijam oczywiście neologizmy i naleciałości obce.

Z jednym wszakże poglądem Kazia Górskiego zgodzić się nie sposób. Stwierdzenie, że nie jesteśmy regionem, bo nie mamy zespołów folklorystycznych jest manipulowaniem faktami. Nie mamy zespołów folklorystycznych, bo właśnie samorządowcy nie dbają o to, by one istniały. Zapomina się o tej "wiejskiej" części Zagłębia, o wioskach tworzących dzisiaj Dąbrowę. A przecież w Okradzionowie, Łęce, Błędowie działały (i gdzieniegdzie pewnie działają) środowiskowe organizacje takie, jak np. Koła Gospodyń. Historia Zagłębia ma nie tylko wątek robotniczy, powstańczy, rewolucyjny ale również wiejski.
Wracając do naszej mowy rzucę pomysłem, jeśli uznacie, że wart rozwinięcia, to niech @Hator wciśnie go do pytań do UM. Może Pan Prezydent ufunduje stypendium lub nagrodę dla osoby chcącej napisać pracę magisterską na temat mowy zagłębiowskiej? Na przykład na Uniwersytecie Śląskim

Metropolia zła dla Zagłębia?
Przemysław Jedlecki
2007-02-19, ostatnia aktualizacja 2007-02-19 22:34
Zagłębiacy martwią się, że Aglomeracja Śląska podzieli ich region. Dlatego zastanawiają się nad pomysłem powołania własnej metropolii
Integracja największych miast regionu powoli staje się faktem. 14 miast już założyło Górnośląski Związek Metropolitalny, a wojewoda śląski Tomasz Pietrzykowski pracuje nad projektem ustawy, która pozwoli na powołanie Aglomeracji Śląskiej. Miałoby się w niej znaleźć co najmniej 17 śląskich i zagłębiowskich miast. Pomysł wzbudza kontrowersje w Zagłębiu. Pojawiły się głosy nawołujące do obrony tożsamości zagłębiowskiej i żądania, by w nazwie metropolii pojawiło się słowo "Zagłębie". Do krytyków integracji w jej obecnym kształcie przyłączył się w poniedziałek Grzegorz Dolniak, poseł PO z Będzina. Parlamentarzysta uważa, że próby integracji miast województwa są niekorzystne dla Zagłębia, bo dzielą ten region. Przypomina, że poza metropolią pozostanie m.in. powiat będziński razem z Pyrzowicami i znajdującym się tu lotniskiem.

Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że w Zagłębiu dojrzewa inny pomysł - stworzenia metropolii składającej się wyłącznie z zagłębiowskich miast. Jeden z bliskich współpracowników Kazimierza Górskiego (SLD), prezydenta Sosnowca, potwierdza nasze informacje. - Owszem, mówi się o takiej metropolii. Szczerze mówiąc, jest to pomysł ryzykowny. Albo miasta regionu myślą o swojej przyszłości razem, albo siedzimy i nie robimy nic. Nie ma też sensu pielęgnować stereotypowych podziałów na Śląsk i Zagłębie, bo nikt korzyści z tego mieć nie będzie - mówi.

Krzysztof Mikuła (PiS), jeden z orędowników Aglomeracji Śląskiej, uważa, że powołanie drugiej metropolii w środku województwa to pomysł zły i skazany na porażkę. - Żeby metropolia miała sens, muszą w niej być najsilniejsze miasta regionu: Gliwice, Katowice, Sosnowiec. Ten organizm już jest zżyty - mówi. Jego zdaniem aglomeracja nie może zamienić się w worek, do którego wrzuci się pół województwa śląskiego. - Zawsze będą obszary, które się w niej nie znajdą i zawsze może się z tego powodu pojawić niezadowolenie - dodaje.

Aglomeracja albo śmierć?

Przemysław Jedlecki, Waldemar Szymczyk: Za cztery-pięć miesięcy ma być gotowy projekt ustawy metropolitalnej, która zmniejsza zakres kompetencji marszałka. Nie boi się Pan, że gdy w końcu powstanie Aglomeracja Śląska, zostanie Pan bez pracy, niczym królowa Anglii?

Janusz Moszyński, marszałek województwa śląskiego: Zaczęli panowie bardzo zachęcająco... królowa Anglii... (śmiech). Zawsze o tym marzyłem.

O ściąganie inwestorów zadba aglomeracja, sama będzie też organizować transport i komunikację, zajmie się imprezami kulturalnymi i sportowymi... Nie będzie miał Pan czym i kim rządzić.

- Gdyby prezydenci miast uważali, że ich najważniejszym zadaniem jest tylko to, żeby sobie porządzić, to nie zorganizowaliby dobrowolnego związku miast, czyli Górnośląskiego Związku Metropolitalnego. On zasadza się przecież na tym, że prezydenci oddają mu część swoich obowiązków. Ja z kolei marszałkiem zostałem po to, żeby rozwiązywać problemy w skali województwa. Jeżeli ktoś mi oferuje pomoc, to się z tego cieszę. Być może będę miał mniej roboty (śmiech). Ważne, że problem będzie rozwiązany, a takie podejście, że integracja miast uszczupli moją władzę, jest błędne.

Kim wolałby Pan być: superprezydentem, który rządzi 17 miastami, czy marszałkiem województwa?

- To, co mam do zrobienia teraz, jest ciekawsze. Podjąłem się bycia marszałkiem i jest to bardzo interesujące zajęcie. Próbuję zespolić województwo, które składa się z czterech subregionów, w jeden sprawny organizm.

Kto powinien stać na czele aglomeracji? Menedżer wybierany przez prezydentów, jak proponują twórcy ustawy, czy też powinni o tym decydować w wyborach powszechnych sami mieszkańcy?

- W statucie Górnośląskiego Związku Metropolitalnego zapisano, że na jego czele będzie stał przewodniczący i dwóch zastępców wybieranych przez Zgromadzenie, które z kolei tworzyć będą przedstawiciele gmin. Oczywiście niesie to za sobą ryzyko, że taki zarządca będzie zakładnikiem prezydentów i jego pozycja będzie słaba. Wszystko musi się jednak odbywać na zasadzie akceptacji. Zresztą i tak podstawowa władza pozostanie na poziomie miast.

Może najlepszym szefem byłby ktoś, kto ma spore poparcie we władzach centralnych? Np. taki Gosiewski bis?

- Nie zgadzam się, że ludzi należy dobierać pod kątem układów. Jeżeli będziemy szukali człowieka, który ma dobre układy np. z premierem, to wszystko będzie działało do czasu następnych wyborów. To jest chore. Nie po to zmienialiśmy ustrój, żeby wracały najgorsze komunistyczne tradycje.

Czy docelowo miasta aglomeracji powinny być jednym organizmem?

- Możliwe jest wszystko, co będzie akceptowane. Jeżeli mieszkańcy, rady miast i prezydenci nie będą tego chcieli, to zadekretowanie tego nie będzie mądre.

Jaka nazwa: Katowice, Nowe Katowice, Silesia...?

- Myślę, że najbardziej neutralną i rozpoznawalną w kraju i Europie będzie nazwa "Silesia" lub - jak proponuje wojewoda - "Aglomeracja Śląska". Przy całej mojej sympatii do Katowic, obawiam się, że nazwa ta może wywoływać opór innych miast śląskich. Ponadto nie jest to miasto na tyle dominujące, aby mogło narzucić całej aglomeracji swoją nazwę.

Skąd aglomeracja będzie miała pieniądze? Może powinna mieć wspólny budżet?

- Wydaje się, że najpewniejszym źródłem pieniędzy będzie składka miast tworzących aglomerację. Bardzo bym się ucieszył, gdyby się okazało, że rząd dołoży parę groszy ze swoich podatków, podwyższając np. udział miast aglomeracji w podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie bardzo jednak w to wierzę. Nie wchodzi chyba też w rachubę dobrowolne opodatkowanie się mieszkańców.

Nie obawia się Pan, że powstanie aglomeracji spowoduje rozpad województwa śląskiego? Jeden z polityków już zgłosił wniosek o utworzenie województwa bielskiego.

- Jeżeli Polska ma być sprawnie zarządzanym krajem, to powinna być zdecentralizowana i mieć silne regiony. Tworzenie nowych województw jest osłabianiem państwa.

Wierzy Pan, że aglomeracja zapobiegnie ambicjonalnym sporom między miastami? Słynny jest już bój o targi górnicze między Katowicami a Sosnowcem. Zaangażowali się w to prezydenci obu miast.

- Konkurencja może być budująca lub niszcząca. Jeżeli w aglomeracji ktoś będzie czuł się zagrożony, to trzeba będzie o tym rozmawiać i mediować. Są miasta, które chcą się rozwijać, ale nie mają już wolnych terenów inwestycyjnych, inne z kolei mają wolne działki, ale nie mają siły przebicia. Dlatego współpraca jest potrzebna. Rozmawiając, wszystko można ze sobą pogodzić.

O integracji miast w aglomeracji śląskiej mówi się od połowy lat 90. Tymczasem dopiero teraz powstaje GZM. Dlaczego to wszystko tak długo trwa?

- Ależ odwrotnie, mamy do czynienia z cudem. Najpierw miasta się dzieliły, tak jak np. Radzionków i Bytom, a teraz doszły do wniosku, że wyczerpały swoje możliwości samodzielnego rozwoju i chcą działać razem. Ja się bardzo cieszę, że doszliśmy do tego samodzielnie, bez przymusu z zewnątrz. Dlatego apeluję do wszystkich, którzy będą majstrowali przy przepisach dotyczących aglomeracji, by to uszanowali.

Integracja o wiele szybciej przebiega we Wrocławiu. Już w 2012 roku stolica Dolnego Śląska i 10 okolicznych miast będą tworzyć milionową aglomerację. Właśnie przymierzają się do przejęcia połączeń kolejowych i wspólnych inwestycji.

- To zupełnie inna skala. Tam mamy Wrocław i malutkie gminy dookoła, które dobrze funkcjonują dzięki bliskości wielkiego sąsiada i przebiegającej obok autostradzie. Kobierzyce nie mają tylu mieszkańców, żeby zapełnić pracownikami fabryki, które tam powstają. U nas największe miasto aglomeracji - Katowice - jest niewiele większe od następnego w kolejności. Dlatego musi to wszystko przebiegać oddolnie.

Jak Pan ocenia zainteresowanie tą sprawą polityków PiS-u. Od kilkunastu lat tworzy się GZM, aż tu nagle, przed wyborami, szef MSWiA Ludwik Dorn zapowiada stworzenie ustawy o Aglomeracji Śląskiej?

- Rozmawiałem o tym z wojewodą. Chcę wierzyć w dobre intencje i dopóki wszystko w tych sprawach rozgrywa się na Śląsku, to jestem spokojny. Obawiam się wdania się w to "warszawskiej" polityki. Mam jednak nadzieję, że wojewodzie uda się przygotować dobry projekt, a potem będę się gorąco modlił, żeby nie dopisano do tego w parlamencie żadnych "lub czasopism" (śmiech). To główne zagrożenie, jakie widzę.

Co najgorszego mogłoby się pojawić w zapisach dotyczących aglomeracji?

- Już przed wojną mawiano, że nikt nie jest pewien zdrowia i majątku, gdy Sejm w Warszawie obraduje. Nie potrafię przewidzieć, co można zmajstrować w tej ustawie. Najważniejsze, by nie pojawiło się coś, co nie będzie akceptowane przez samorządy.

A co będzie, jeśli ustawa o aglomeracjach nie powstanie?

- Nie stanie się żadna katastrofa, bo ta aglomeracja istnieje fizycznie od wielu lat. Natomiast zmarnowana zostanie pewna szansa na nowy impuls rozwojowy dla całego regionu. Tę lukę będzie musiał wypełnić Górnośląski Związek Metropolitalny, choć jako dobrowolny związek miast nie będzie mógł przejąć wszystkich kompetencji aglomeracji. GZM może zrzeszać miasta o podobnym statusie, na prawach powiatu. Wypadną więc ze związku: Czeladź, Będzin i Knurów.

Jeden z polityków powiedział "Aglomeracja albo śmierć". Podpisuje się Pan pod tym?

- To chwytliwe, ale nie ma takiego zagrożenia. Są duże szanse na powołanie aglomeracji i powinniśmy o to powalczyć.

Rozmawiali Przemysław Jedlecki, Waldemar Szymczyk
2007-02-16, ostatnia aktualizacja 2007-02-16 12:32

z ZI

Prezentujemy tekst Komunikatu z konferencji parlamentarzystów i samorządowców Zagłębia Dąbrowskiego, która odbyła się w dniu 19 lutego 2007 r. w Biurze Senatorsko-Poselskim PO w Sosnowcu przy ul. Warszawskiej 1/2. Został on w dniu dzisiejszym przedstawiony na sesji Sejmiku Samorządowego Województwa Śląskiego przez Prezydenta Dąbrowy Górniczej Zbigniewa Podrazę.
Komunikat z konferencji parlamentarzystów i samorządowców Zagłębia Dąbrowskiego:

My, parlamentarzyści oraz włodarze powiatów, miast i gmin Zagłębia Dąbrowskiego, uczestnicy konferencji zorganizowanej w Sosnowcu w dniu 19 lutego 2007 roku z satysfakcją odnotowujemy, że wieloletnie działania w celu upodmiotowienia Zagłębia Dąbrowskiego w wymiarze terytorialnym dla celów statystycznych NUTS-3 odniosły pożądany skutek.

Propozycje nowego podziału kraju na jednostki statystyczne NUTS -3, przesłane do Komisji Europejskiej i Eurostatu uwzględniają postulowane przez nas propozycje zawarcia w jednym z podregionów pięciu powiatów tj. miasta Sosnowiec, Dąbrowę Górniczą, Jaworzno oraz powiaty ziemskie tj. będziński, zawierciański, wyodrębniając podregion sosnowiecki.

Mając na uwadze kryteria jednolitości społeczno-ekonomicznej oraz funkcjonalnej, uwzględniające zwłaszcza obszary kształtujących się metropolii towarzyszące zasadom podziału w myśl nomenklatury NUTS ( zgodnie z wytycznymi komisji Europejskiej), żywimy przekonanie, że podregion sosnowiecki, skupiający ponad 700 tyś społeczność znajdzie podobny wymiar w propozycji projektów związków aglomeracyjnych.

Dostrzegając potrzebę zachowania integralności Zagłębia w aspekcie nowokształtowanego podziału administracyjnego w ramach NUTS 3 oraz realizacji strategii rozwoju tej części woj. śląskiego, apelujemy o uwzględnienie w pracach nad projektem GZM lub innego projektu aglomeracyjnego podregionu sosnowieckiego jako całości, a nie tylko jego wybranych elementów.

Akceptujemy sam projekt Górnośląskiego Związku Metropolitalnego. Uważamy jednak, że dobry projekt rozwiązań w tej materii może uwzględniać zarówno interesy gmin biorących bezpośredni w nim udział jak i korzyści obszarów tzw. "peryferyjnych" stanowiących jednak integralną część nowotworzonej jednostki terytorialnej NUTS 3.

Taki opis przedsięwzięcia, który winien znaleźć swoje miejsce w stosowny uzasadnieniu, z pewnością poprawi społeczny odbiór tej skądinąd cennej inicjatywy.

Parlamentarzyści i samorządowcy biorący udział w konferencji

Sosnowiec, dn. 19 lutego 2007 r.

Sesja pod znakiem aglomeracji śląskiej

IV sesję Sejmiku Województwa Śląskiego zdominowała dyskusja na temat Górnośląskiego Związku Metropolitalnego i koncepcji powstania aglomeracji śląskiej. Uczestniczyli w niej posłowie, prezydenci i burmistrzowie miast regionu

Związek Metropolitalny tworzy 14 miast na prawach powiatu. Pod koniec stycznia ich prezydenci przyjęli statut GZM oraz skierowali wniosek do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o rejestrację Związku. Na obecnym etapie GZM stawia przed sobą m.in.: planowanie rozwoju, w tym wydawanie zaleceń dotyczących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, pozyskiwanie środków finansowych ze źródeł krajowych i zagranicznych na realizację wspólnych zadań inwestycyjnych, podnoszenie konkurencyjności i innowacyjności miast zrzeszonych w Związku, zarządzanie niektórymi drogami, w tym Drogową Trasa Średnicową.

„Inicjatywa powołania GZM jest unikalna w skali kraju, tak jak unikalna jest konurbacja śląska. Rozpoczęła się procedura rejestracji Związku, która stworzy ramy prawne dla przyszłej ustawy o aglomeracji. Prace nad nią trwają już od dłuższego czasu ” – stwierdził marszałek Janusz Moszyński.

Podczas dyskusji radni z subregionu częstochowskiego i bielskiego wyrażali obawy dotyczące marginalizacji obszarów leżących poza granicami przyszłej aglomeracji. Ich zdaniem jej powstanie negatywnie wpłynie na rozwój obszarów przez nich reprezentowanych. Z kolei reprezentanci samorządów z Zagłębia Dąbrowskiego, a także powiatu tarnogórskiego, mówili o konieczności rozszerzania granic aglomeracji. Odnosząc się do tych głosów marszałek Moszyński stwierdził, że powstanie aglomeracji śląskiej stwarza m.in. szanse na pozyskanie środków z Sektorowych Programów Operacyjnych, które nie są obecnie w zasięgu pojedynczych miast. „Silny ośrodek metropolitalny jest w stanie także skutecznie konkurować z innymi aglomeracjami europejskimi i krajowymi, a pozyskane w ten sposób inwestycje przyczynią się do rozwoju całego regionu.” – argumentował. Zdaniem zespołu ekspertów ds. opracowania ustawy o aglomeracji, powołanego przez Wojewodę Śląskiego, powinna ona dopuszczać możliwość wstępowania nowych miast do związku, a także na ich występowanie. Rozważane są dwa warianty ustawy o aglomeracji. Pierwszy z nich określałby ramy prawne wszystkich 12 krajowych obszarów metropolitalnych, a drugi odnosiłby się tylko do specyfiki aglomeracji śląskiej. Za tym drugim rozwiązaniem opowiada się Zarząd Województwa Śląskiego, gdyż nie ma w Polsce porównywalnej konurbacji miejskiej. Nieporównywalne są też problemy, z którymi borykają się miasta aglomeracji śląskiej.

W kolejnym punkcie porządku obrad sesji marszałek Janusz Moszyński poinformował radnych o przyjęciu przez Zarząd Województwa projektów rekomendowanych do dodatkowego mechanizmu finansowego. Lista ta została uzgodniona z Wojewodą Śląskim. Przypomnijmy, że w wyniku analizy podziału środków dla 16 Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2007-2013, Minister Rozwoju Regionalnego Grażyna Gęsicka, podjęła decyzję o stworzeniu dodatkowego mechanizmu finansowego skierowanego do regionów o najmniejszej szacunkowej alokacji per capita. Celem tej inicjatywy jest zmniejszenie dysproporcji pomiędzy regionami pod względem szacowanego wsparcia na 1 mieszkańca poprzez stworzenie dodatkowych możliwości realizacji przedsięwzięć o największym potencjale rozwojowym. Podyktowane to zostało również potrzebą wyrównania szans tym regionom, które borykają się ze specyficznymi problemami restrukturyzacji społeczno-gospodarczej na swoim obszarze, zwłaszcza z restrukturyzacją przemysłów tradycyjnych. Wytypowano województwa: łódzkie, małopolskie, śląskie i wielkopolskie. Województwo Śląskie ma możliwość otrzymania, w ramach tego mechanizmu, dodatkowych około 200 mln euro na projekty o charakterze ponadregionalnym, mające kluczowe znaczenie dla rozwoju regionu.

Gorącą debatę wywołała przyszłość Stadionu Śląskiego. Mimo, że zabierający głos radni zgadzali się co do potrzeby kontynuacji prac nad unowocześnieniem tego największego obiektu sportowego w regionie, gorzkie komentarze dotyczyły dotychczasowej modernizacji, która toczy się od 1994 roku. Początkowo była ona realizowana z budżetu państwa, a od 1999 roku przez samorząd województwa, który przejął ten obiekt. „Stadion Śląski był budowany metodą chałupniczą.” - tak scharakteryzował radny Antoni Piechniczek prawie trzynastoletnie prace. Podkreślił jednak, że modernizacja musi być dokończona. „Stadion jest także kategorią czysto społeczną. To pomnik regionu. Śląsk w znacznej mierze kojarzy się ze Stadionem Śląskim, wybitnymi sportowcami, którzy tutaj grali” - argumentował Piechniczek.

Zdaniem radnych problemem stadionu jest obecnie jego niewłaściwe zagospodarowanie. Przykładem może być tor żużlowy, zbudowany dużym nakładem, na którym ostatnia impreza odbyła się kilka lat temu. Innym problemem - zdaniem radnych - jest brak promocji oraz słaba aktywność na rzecz organizacji różnego rodzaju imprez sportowych i kulturalnych, które mogą przyciągnąć wielu uczestników z kraju i regionu.

Wyjściem z tej trudnej sytuacji powinno być przyjęcie szczegółowego planu modernizacji oraz jego konsekwentna realizacja. Całkowity koszt unowocześnienia Stadionu Śląskiego realizowanego od 1994 roku wyniesie do 2009 roku 243, 24 mln zł, z czego samorząd województwa wyda łącznie 59,01 mln zł. Pozostała część budżetu to środki skarbu państwa – 159,55 mln zł oraz UKFIS – 24,46 mln zł. Zakres prac obejmuje kontynuację robót wykończeniowych i wyposażenie sali konferencyjno-sportowej w segmencie centralnym, realizacja kompleksu odnowy biologicznej oraz zagospodarowanie przestrzeni wschodniej przedpola stadionu. Planowane jest zadaszenie widowni wraz z przebudową - modernizacją wieży dyspozytorskiej i jej otoczenia. Koszt inwestycji wynosi 130 mln zł, w tym 96,25 mln stanowią środki samorządu województwa, a pozostałą część - Unii Europejskiej. Zakończenie inwestycji ma nastąpić w 2008 roku.

Członek Zarządu Jarosław Kołodziejczyk powiedział, że budowa zadaszenia będzie realizowana jednocześnie z wykonaniem podgrzewania płyty stadionu. Skrócona zostanie bieżnia, gdyż w obecnym kształcie nie jest ona funkcjonalna. Zamówiona zostanie wkrótce dokumentacja wykonawcza, bowiem dotychczasowe wyceny robót znacznie różniły się miedzy sobą. Dla pełnego wykorzystania obiektu prowadzone są rozmowy z klubami piłkarskimi, które są zainteresowane rozgrywaniem na nim meczy ligowych.

Sejmik powołał dwie nowe komisje: Komisję ds. Rozwoju Samorządów i Promocji Regionu oraz Komisję ds. Polityki Gospodarczej.

Radni sejmiku o aglomeracji śląskiej
pj
2007-02-21, ostatnia aktualizacja 2007-02-21 21:47
Radni sejmiku dyskutowali w środę o aglomeracji śląskiej. Dowiedzieli się, że będzie nią rządził dyrektor wybierany przez prezydentów, a żadne z miast nie będzie mogło wystąpić z metropolii przez pierwsze pięć lat jej istnienia.

Janusz Moszyński (PO), marszałek województwa śląskiego, przekonywał wczoraj radnych sejmiku, że aglomeracja śląska jest niepowtarzalną szansą dla regionu. - Nasz potencjał będzie większy niż Warszawy - podkreślał. Aglomerację ma tworzyć 14-20 miast regionu, w których mieszka ponad 2 mln osób.

Radni dowiedzieli się też, jakie są założenia do projektu ustawy o metropoliach. Mecenas Zenon Klatka, jeden z członków zespołu ekspertów powołanego przez wojewodę Tomasza Pietrzykowskiego, zapowiedział, że głównym organem aglomeracji będzie zgromadzenie prezydentów i burmistrzów. Podczas głosowań nie będą jednak mieli po tyle samo głosów - ich liczba ma zależeć od liczby mieszkańców. W praktyce oznacza to, że im większe miasto będzie reprezentował prezydent, tym więcej będzie miał do powiedzenia. Zgromadzenie będzie m.in. wybierać dyrektora wykonawczego związku, który na co dzień będzie nim kierował. Klatka sugerował, że jego kadencja nie będzie identyczna z kadencją zgromadzenia. Można się domyślać, że ma to zapewnić zarządcy aglomeracji samodzielność i nieco uniezależni go od prezydentów. Aglomeracja ma też wchłonąć już działający KZK GOP, który zajmuje się komunikacją w regionie.

Klatka stwierdził również, że przez pierwsze pięć lat działalności metropolii nie będzie mogło z niej wystąpić żadne miasto. Chodzi o to, by związek zdążył okrzepnąć i rzeczywiście zaczął działać. Nie wykluczył również, że w przyszłości będą mogły dołączać kolejne miasta. Jasno za to stwierdził, że w ustawie nikt nie będzie przesądzał nazwy obowiązkowego związku miast. Najpewniej zostanie ona wybrana już przez władze metropolii.

Klatka zapowiedział, że prace nad założeniami dotyczącymi aglomeracji powinny zakończyć się w marcu.

Niektórzy radni mieli własne pomysły na metropolię. Michał Czarski (Lewica i Demokraci), były marszałek, uważa, że w pierwszej kolejności powinna się ona zająć m.in. promocją regionu, obsługą inwestorów, a także przejąć od państwa Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągowe, a od marszałka Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku.

Niektórzy gospodarze miast, które na pewno się w niej nie znajdą, mówią, że wylądują na marginesie regionu i ich gminy przestaną się rozwijać. Już pojawiły się głosy polityków, którzy uznali to za zagrożenie i wzywają do ponownego utworzenia województwa bielskiego i częstochowskiego. Adam Wolak, radny PiS-u z Bielska-Białej, znalazł jednak na to sposób. - Jeżeli to województwo ma nadal istnieć, to trzeba budować jego tożsamość. Pomoże w tym postawienie tablic i oznaczanie inwestycji, które w różnych miejscach prowadzą władze województwa. Wtedy mieszkańcy będą wiedzieli, że coś się dla nich robi - uważa Wolak.

Zagłębiacy i Górnoślązacy nie robią wszystkiego razem
Jerzy Gorzelik
2007-02-23, ostatnia aktualizacja 2007-02-23 12:23
Wbrew deklaracji wojewody Zagłębiacy i Górnoślązacy nie robią wszystkiego razem. I nie ma powodów, by to zmieniać. Czy powinniśmy wspólnie pochylać się nad grobami dziadków z Wehrmachtu albo organizować konkursy śląskiej mowy? - pisze dr Jerzy Gorzelik

W dyskusji wokół proponowanej integracji miast konurbacji śląsko-dąbrowskiej powraca wątek historycznych i kulturowych różnic między dwoma regionami, na których styku funkcjonować ma projektowany organizm. Większość uczestników debaty ogranicza się do wypowiedzi porażających swą powierzchownością, podyktowanych zapewne fałszywie rozumianą poprawnością polityczną. Entuzjaści przedsięwzięcia stosują taktykę bagatelizowania problemu, stanowiącego w ich mniemaniu wstydliwe i kłopotliwe dziedzictwo przeszłości, które wymarzona Silesia pozwoli ostatecznie zrzucić niczym niepożądany balast.

W chórze tym niczym wysokie C zabrzmiał niedawno głos wojewody Tomasza Pietrzykowskiego: "Ludzie mojego pokolenia podziały na Śląsk i Zagłębie traktują wyłącznie w kategoriach żartu i anegdot. Spójrzmy prawdzie w oczy: po miastach Zagłębia jeżdżą te same Tramwaje Śląskie, Uniwersytet Śląski ma swoje wydziały w Sosnowcu. ( ) Gdzie by nie spojrzeć, wszystko robimy razem. Nie stawiajmy anachronicznych przeszkód wyzwaniom XXI wieku".

Nie ukrywam, że wypowiedź ta była dla mnie zaskoczeniem, nie sądziłem bowiem, iż osoba o dużej kulturze osobistej i niepośledniej inteligencji, a za taką uważam wojewodę, może ujmować tożsamość mieszkańców województwa w kategoriach dowcipu czy facecji. Sugestia, jakoby poczucie regionalnej odrębności Zagłębiaków i Górnoślązaków kłóciło się z rozwojem i modernizacją, zadziwia w ustach urzędnika namaszczonego przez partię, która na swych sztandarach wypisała hasła obrony tożsamości i poszanowania tradycji. Niepokojąco przypomina przy tym credo niejednej władzy, jaka nawiedziła Górny Śląsk w minionym stuleciu: "historia zaczyna się dziś".

Daleki jestem od demonizowania poglądów Tomasza Pietrzykowskiego. Podejrzewam nawet, że jego niefortunna wypowiedź to zwykły lapsus, wynikający nie z arogancji, lecz z braku refleksji. Nie zmienia to mego przekonania o jej szkodliwości dla słusznej idei zacieśnienia współpracy miast tworzących naszą konurbację. Pretensjonalny progresizm, przejawiający się w wykpiwaniu regionalnych tożsamości, może zrazić tych mieszkańców obu brzegów Brynicy, których identyfikacja z Górnym Śląskiem lub Zagłębiem jest szczególnie silna, a do których niekoniecznie musi przemawiać pogląd zapoznanego dziś klasyka, że to byt określa świadomość. Zwolennicy integracji, zamiast natrząsać się z ich rzekomego obskurantyzmu, powinni prezentować wizję jedności nieuniformizującej, szanującej, zgodnie z postulatem dr. Roberta Krzysztofika - "wielowiekowe tradycje rozwoju śląskiej i małopolskiej części konurbacji".

Wbrew deklaracji wojewody Zagłębiacy i Górnoślązacy nie robią wszystkiego razem. I nie ma powodów, by to zmieniać. Czy powinniśmy wspólnie pochylać się nad grobami dziadków z Wehrmachtu albo organizować konkursy śląskiej mowy? Negatywna odpowiedź na to pytanie nie oznacza zaprzeczenia potrzebie współpracy w dziedzinach kluczowych dla jakości naszego codziennego życia.

Regionalna specyfika, odrębna dla Górnego Śląska i Zagłębia, nie stoi w sprzeczności z integracją w imię realizacji wspólnych interesów. Warto ją uszanować, by zapobiec pogrążeniu się w ujednoliconej bylejakości. Szacunek ten winien znaleźć wyraz także w samej nazwie powstającego organizmu, niezacierającej historycznych różnic między tworzącymi go podmiotami.

Projekt ustawy aglomeracyjnej za około trzy miesiące
pap
2007-02-26, ostatnia aktualizacja 2007-02-26 14:10
Projekt ustawy aglomeracyjnej, regulującej m.in. kompetencje i zasady współpracy w ramach metropolii, powinien być gotowy za około trzy miesiące. Przed przesłaniem do Sejmu dokument ma być poddany szerokim konsultacjom. Od wtorku nad projektem pracować ma specjalny zespół roboczy.
O postępach prac nad projektem ustawy, której przygotowanie zapowiedział w listopadzie zeszłego roku wicepremier Ludwik Dorn, poinformował w poniedziałek w Katowicach Jacek Kościelniak, wiceszef Kancelarii Premiera. Poinformował on, że we wtorek rozpocznie prace specjalny międzyresortowy zespół, powołany przez MSWiA.

- Ta ustawa ma usystematyzować funkcjonowanie aglomeracji w dosłownym tego słowa znaczeniu. Będzie to projekt, który precyzyjnie określi relacje prawne między samorządem lokalnym, samorządem województwa, powiatami grodzkimi i gminami, wchodzącymi w skład metropolii - wyjaśnił Kościelniak.

Według niego, naturalne jest, że pilotażowe wdrożenie ustawy może mieć miejsce w aglomeracji katowickiej, gdzie blisko sąsiaduje ze sobą kilkanaście dużych miast, w pracach nad ustawą trzeba jednak wyważyć również interesy innych aglomeracji. Jak powiedział, o szersze spojrzenie na sprawę już teraz proszą m.in. samorządy Poznania, Krakowa, Wrocławia i Trójmiasta.

Ustawa ma nie tylko ustalić relacje prawne między jednostkami samorządu i instytucjami w ramach aglomeracji, ale także zdefiniować zadania, jakie aglomeracja powinna wykonywać wspólnie. Chodzi m.in. o realizację ponadregionalnych przedsięwzięć, organizację komunikacji, odśnieżanie dróg itp.

- To bardzo trudna ustawa, bo będzie dotykać m.in. sfery projekcji budżetowej oraz funkcjonowania administracji lokalnej. Będzie wymagała szeregu konsultacji, nie tylko społecznych, ale też merytorycznych, z zarządami gmin, powiatów, województw, z jednostkami administracji, z zarządami dyrekcji dróg - zaznaczył Kościelniak.

Wypracowany projekt ma trafić do Sejmu jako przedłożenie rządowe, choć Kościelniak liczy również na wkład ze strony parlamentarzystów. Wielu z nich zaangażowało się wcześniej w prace zespołu działającego przy wojewodzie śląskim, który opracował założenia ustawy. Będą one podstawą prac rządowego zespołu.

Wstępne założenia projektu ustawy zakładają stworzenie instytucji obligatoryjnych komunalnych związków miast. Część kompetencji - opracowywanie strategii zagospodarowania przestrzennego, komunikacja publiczna i wspólne duże przedsięwzięcia - zostanie im nadana mocą ustawy. Inne uprawnienia będą stopniowo przejmowane z niższych szczebli.

W woj. śląskim prace nad ramowymi założeniami projektu koordynuje wojewoda Tomasz Pietrzykowski. Po wypracowaniu głównych założeń projekt ma być konsultowany, m.in. wśród przedstawicieli śląskich samorządów, przede wszystkim należących do tworzącego się Górnośląskiego Związku Metropolitalnego. Prace nad jego powołaniem rozpoczęły się dwa lata temu niezależnie od pomysłu ustawy aglomeracyjnej.

Samorządy 14 leżących obok siebie śląskich i zagłębiowskich miast od początku lutego oczekują na zarejestrowanie GZM przez resort spraw wewnętrznych i administracji. Związek ma ułatwić wspólne działania samorządów, m.in. pozyskiwanie środków na regionalne przedsięwzięcia czy wspólne starania o inwestycje.

Miasta liczącej ponad 2 mln mieszkańców aglomeracji katowickiej powołały GZM w 2005 r. Jego działanie opiera się dotąd o przepisy dotyczące związków komunalnych - na tej podstawie związek może jednak funkcjonować w bardzo ograniczonym zakresie. Kontynuację integracji miast ma umożliwić właśnie ustawa aglomeracyjna.

GZM jest dobrowolnym związkiem komunalnym. Ustawa ma mu dać m.in. prawną możliwość występowania jako samodzielny organ, o którego działaniu współdecydują tworzące go gminy. W ten sposób ułatwi również funkcjonowanie innych metropolii rozwijających się wokół polskich miast.

Ale to wszystko jest na papierze a jak wiadomo papier wszystko przyjmie. Tylko jak to będzie wyglądało kiedy już taki twór powstanie???? Patrząc na naszych polityków jakoś nie wierzę w równośc miast i sprawiedliwy podział obowiązków i zysków. Może jestem pesymistka ale... politycy mnie nie przekonują

Wojna o budowę gliwickiej hali Podium
Przemysław Jedlecki
2007-02-25, ostatnia aktualizacja 2007-02-25 23:45
W Gliwicach za unijne pieniądze ma powstać olbrzymia hala widowiskowa Podium. Witold Naturski, wojewódzki radny PiS-u, zamierza storpedować te plany. W tej sprawie wybiera się do Brukseli.

Na razie Spodek nie ma w naszym regionie konkurencji. Ale czy Podium będzie konkurencją?
Podium ma być jedną z największych inwestycji w Gliwicach. Budowa hali będzie kosztowała 212 mln zł, z czego aż 166 mln zł ma pochodzić z dotacji Unii Europejskiej. Plany są imponujące: w hali zmieści się 15 tys. widzów. Będą tu mogli oglądać nie tylko koncerty, ale także zawody lekkoatletyczne, mecze siatkówki, koszykówki czy piłki nożnej, a dzięki przenośnej niecce basenowej nawet zawody pływackie.

Projekt już został wpisany do Regionalnego Programu Operacyjnego województwa śląskiego i w ciągu najbliższych dni powinna go zaakceptować Komisja Europejska. Z drugiej strony pomysł budowy Podium od początku wzbudza emocje. Katowiccy urzędnicy w nieoficjalnych rozmowach mówią, że Gliwice za wszelką cenę próbują konkurować ze stolicą regionu i stojącym tu Spodkiem. Twierdzą, że Podium, podobnie jak Spodek, będzie przynosiło straty. - A czy jest gdzieś zapisane, że mają się rozwijać tylko Katowice? - pyta z kolei Marek Jarzębowski, rzecznik Urzędu Miasta w Gliwicach.

Plany gliwickich samorządowców nie podobają się także wojewodzie śląskiemu Tomaszowi Pietrzykowskiemu. Jego zdaniem świadczą one o niepotrzebnym konkurowaniu miast. Korespondował nawet w tej sprawie z prezydentem Gliwic, ale żaden z nich zdania nie zmienił.

Jednym z zadeklarowanych przeciwników budowy Podium jest również Witold Naturski, radny wojewódzki PiS-u. Jego zdaniem gliwicka hala będzie nierentowna, a przecież UE powinna wspierać rozwój regionów, a nie budowę pomników dla polityków.

- Marszałek powiedział mi na sesji sejmiku, że chyba sobie nie wyobrażam, że on pojedzie do Brukseli, by wycofać ten wniosek. Jestem jednak przekonany, że wykreślenie tego projektu z listy inwestycji finansowanych przez UE jest możliwe - mówi nam Naturski. Ma nadzieję, że urzędnicy z Brukseli, gdy dokładnie przyjrzą się Podium i zobaczą, że nie ma jeszcze nawet ostatecznego projektu hali, nabiorą wątpliwości, czy ma sens dawanie na to pieniądzy.

Dowiedzieliśmy się również, że Naturski dzisiaj wyjeżdża do Brukseli, by przekonać unijnych urzędników do swoich racji. - Mogą oni zażądać wykreślenia Podium z RPO. Zrobię, co się da w tej sprawie - mówi Naturski.

Jarzębowski nie obawia się tej wizyty, nie ma bowiem żadnych merytorycznych argumentów przeciwko budowie Podium. - To wygląda na czysto polityczne działanie pod hasłem "Prezydent Gliwic nie może zrobić nic większego niż kawałek ulicy". Zostawię to bez komentarza. Zresztą jeśli słyszę od katowickich urzędników, że węzeł Sośnica jest pod Katowicami, to mogę zapewnić, że naszą halę też budujemy dla Katowic - dodaje.

Projekt ustawy aglomeracyjnej za około trzy miesiące
pap
2007-02-26, ostatnia aktualizacja 2007-02-26 14:10
Projekt ustawy aglomeracyjnej, regulującej m.in. kompetencje i zasady współpracy w ramach metropolii, powinien być gotowy za około trzy miesiące. Przed przesłaniem do Sejmu dokument ma być poddany szerokim konsultacjom. Od wtorku nad projektem pracować ma specjalny zespół roboczy.
O postępach prac nad projektem ustawy, której przygotowanie zapowiedział w listopadzie zeszłego roku wicepremier Ludwik Dorn, poinformował w poniedziałek w Katowicach Jacek Kościelniak, wiceszef Kancelarii Premiera. Poinformował on, że we wtorek rozpocznie prace specjalny międzyresortowy zespół, powołany przez MSWiA.

- Ta ustawa ma usystematyzować funkcjonowanie aglomeracji w dosłownym tego słowa znaczeniu. Będzie to projekt, który precyzyjnie określi relacje prawne między samorządem lokalnym, samorządem województwa, powiatami grodzkimi i gminami, wchodzącymi w skład metropolii - wyjaśnił Kościelniak.

Według niego, naturalne jest, że pilotażowe wdrożenie ustawy może mieć miejsce w aglomeracji katowickiej, gdzie blisko sąsiaduje ze sobą kilkanaście dużych miast, w pracach nad ustawą trzeba jednak wyważyć również interesy innych aglomeracji. Jak powiedział, o szersze spojrzenie na sprawę już teraz proszą m.in. samorządy Poznania, Krakowa, Wrocławia i Trójmiasta.

Ustawa ma nie tylko ustalić relacje prawne między jednostkami samorządu i instytucjami w ramach aglomeracji, ale także zdefiniować zadania, jakie aglomeracja powinna wykonywać wspólnie. Chodzi m.in. o realizację ponadregionalnych przedsięwzięć, organizację komunikacji, odśnieżanie dróg itp.

- To bardzo trudna ustawa, bo będzie dotykać m.in. sfery projekcji budżetowej oraz funkcjonowania administracji lokalnej. Będzie wymagała szeregu konsultacji, nie tylko społecznych, ale też merytorycznych, z zarządami gmin, powiatów, województw, z jednostkami administracji, z zarządami dyrekcji dróg - zaznaczył Kościelniak.

Wypracowany projekt ma trafić do Sejmu jako przedłożenie rządowe, choć Kościelniak liczy również na wkład ze strony parlamentarzystów. Wielu z nich zaangażowało się wcześniej w prace zespołu działającego przy wojewodzie śląskim, który opracował założenia ustawy. Będą one podstawą prac rządowego zespołu.

Wstępne założenia projektu ustawy zakładają stworzenie instytucji obligatoryjnych komunalnych związków miast. Część kompetencji - opracowywanie strategii zagospodarowania przestrzennego, komunikacja publiczna i wspólne duże przedsięwzięcia - zostanie im nadana mocą ustawy. Inne uprawnienia będą stopniowo przejmowane z niższych szczebli.

W woj. śląskim prace nad ramowymi założeniami projektu koordynuje wojewoda Tomasz Pietrzykowski. Po wypracowaniu głównych założeń projekt ma być konsultowany, m.in. wśród przedstawicieli śląskich samorządów, przede wszystkim należących do tworzącego się Górnośląskiego Związku Metropolitalnego. Prace nad jego powołaniem rozpoczęły się dwa lata temu niezależnie od pomysłu ustawy aglomeracyjnej.

Samorządy 14 leżących obok siebie śląskich i zagłębiowskich miast od początku lutego oczekują na zarejestrowanie GZM przez resort spraw wewnętrznych i administracji. Związek ma ułatwić wspólne działania samorządów, m.in. pozyskiwanie środków na regionalne przedsięwzięcia czy wspólne starania o inwestycje.

Miasta liczącej ponad 2 mln mieszkańców aglomeracji katowickiej powołały GZM w 2005 r. Jego działanie opiera się dotąd o przepisy dotyczące związków komunalnych - na tej podstawie związek może jednak funkcjonować w bardzo ograniczonym zakresie. Kontynuację integracji miast ma umożliwić właśnie ustawa aglomeracyjna.

GZM jest dobrowolnym związkiem komunalnym. Ustawa ma mu dać m.in. prawną możliwość występowania jako samodzielny organ, o którego działaniu współdecydują tworzące go gminy. W ten sposób ułatwi również funkcjonowanie innych metropolii rozwijających się wokół polskich miast.

Supermiasto Śląsk: Aglomeracja w przyszłym roku?
dziś

Projekt ustawy aglomeracyjnej wpłynie do Sejmu za około trzy miesiące - poinformował wczoraj w Katowicach wiceszef Kancelarii Premiera - minister Jacek Kościelniak.
Dzisiaj natomiast prace nad ustawą rozpocznie specjalnie powołany zespół międzyresortowy, który ma zająć się przede wszystkim przygotowaniem założeń finansowania przyszłych aglomeracji.

Minister Kościelniak, obok wojewody śląskiego Tomasza Pietrzykowskiego, jest osobą odpowiedzialną za wdrożenie projektu. Wczoraj potwierdził on informacje, że kilkanaście gmin województwa śląskiego od Dąbrowy Górniczej po Gliwice, może już od początku przyszłego roku zostać objętych programem pilotażowym. Jeśli eksperyment ten powiedzie się u nas, od 2009 roku ustawą aglomeracyjną objęte mogą zostać także Poznań, Trójmiasto, Wrocław oraz Kraków.

- Przygotowanie tej ustawy jest zadaniem niezwykle trudnym, bo wymaga konsultacji nie tylko społecznych, ale także merytorycznych z zarządami gmin, powiatów, województw, z jednostkami administracyjnymi czy dyrekcjami dróg - mówi minister Kościelniak. - Najważniejsze jednak będzie znalezienie źródeł finansowania dla funkcjonowania aglomeracji.
(wit) - Dziennik Zachodni

Rozumiem i szanuję używanie GWARY prywatnie, ale żeby nie nauczyć się literackiego języka trzeba mocno mocno nie chcieć, bardzo bardzo nie dbać, lub być kompletnie opornym na wiedzę

Nieprawda. Wystarczy nie wychodzić poza obręb osiedla familoków, nie czytać gazet, książek, nie ogladać telewizji, rozmawiać jedynie z ludźmi, którzy mówią jak my, czyli po ślunsku Jednym słowem nie ruszać się poza Ślunsk.

P.S.

Używanie gwary publicznie prędzej jest celową manifestacją swej odmienności Kilka lattemu ktoś napisał Biblię w tejże gwarze Jednak Kościół nadal krzewi język polski, literacki Może trzeba wywieźć proboszczów na taczkach ?

Prezydent Kazimierz Górski o Śląsku i Zagłębiu (i komentarz redakcji)

"Gazeta Wyborcza" zainicjowała dyskusję, która potrzebna jest także w Zagłębiu Dąbrowskim. Nasza wspólna historia jest solą polskiej ziemi: rozbiory, wojny, powstania - raz nas łączyły, raz rozdzielały - pisze dla Przystanku Śląsk Kazimierz Górski, prezydent Sosnowca. Na budynku Urzędu Miejskiego w Sosnowcu wisi tablica - symbol współpracy Ślązaków i Zagłębiaków w czasie powstań śląskich. Dzisiaj w spokoju budujemy nową przyszłość wielkiego województwa śląskiego. Przez dziesięciolecia byliśmy sercem napędzającym odbudowę kraju, pomagaliśmy odbudowywać Wrocław i Warszawę. Uczestniczyliśmy w renowacji zabytków Krakowa. Z wyjątkiem okresu rządów na Śląsku gen. Jerzego Ziętka nie troszczono się o nasze miejsce na ziemi. Po ciężkim roku pracy dwa tygodnie wczasów pracowniczych miały odwrócić uwagę od mizerii oferty kulturalnej, wypoczynku i dać nam siły do dalszej pracy.

Jak dwie komory jednego serca, Śląsk i Zagłębie pompowały energię i surowce do Polski, dając to, co najcenniejsze z tej ziemi - jej bogactwa i ciężką pracę żyjących tu ludzi oraz tych przybyłych tu "za chlebem" z całego kraju. Podziały oparte na półprawdach i małej rzece Brynicy, której dzisiaj nikt jadący z Sosnowca do Katowic nawet nie zauważa, przypominają bardziej dowcipy rodem z Wąchocka niż historyczną prawdę. Może podział ten był kiedyś wygodny dla władzy, szczególnie po II wojnie światowej, kiedy to mury, żelazne kurtyny i przeróżne fobie nie bez powodu ogarnęły Europę. To wielka krzywda dla tych, którzy tu mieszkają. Dzisiaj jesteśmy w Unii Europejskiej, widzimy więcej i wiemy, jak współpracować z innymi, ale sami nie potrafimy przezwyciężać wewnętrznych uprzedzeń i stereotypów.

Podczas jednej z ubiegłorocznych konferencji w Bibliotece Śląskiej pewien specjalista od PR zaatakował prezydenta Katowic Piotra Uszoka, że zbyt mało poświęcił uwagi promocji swojego miasta, i podał przykład Krakowa i Wrocławia. Pomyślałem w tym momencie z przykrością, że to tak, jakby zarzucać statkom handlowym, że nie są tak piękne jak transatlantyki pasażerskie i nie reklamują swoich usług bogatym turystom. Może jest to przejaskrawione porównanie, ale chcę ukazać nim wysiłek, jaki musimy włożyć w zarządzanie naszym regionem, zanim będziemy go mogli bez przereklamowania promować.

Przypomnijmy sobie rolę, jaką w Polsce jeszcze niedawno pełniły Śląsk i Zagłębie. Dzisiaj, w epoce globalnej konkurencji, kilkanaście miast naszej aglomeracji rozpoczyna wyścig z czasem, remontując pokłady swoich "flagowych jednostek", modernizując "maszynownie", budując "mesy oficerów kultury". To jednak tylko lifting. Musimy zbudować własny "transatlantyk".

Sosnowiec, tak jak inne miasta regionu, szczyci się swoją zaledwie 105-letnią historią. Choć krótką, to jakże bogatą. Ale ani Sosnowiec, ani nawet Katowice nie mogą samodzielnie mierzyć się z tysiącletnimi miastami - perłami w Koronie Rzeczypospolitej. Każde z naszych miast - od Dąbrowy Górniczej po Gliwice - ma wiele pięknych miejsc, bogatą ofertę kulturalną, wspaniałych artystów, świetne sceny teatralne i sale koncertowe. Ta różnorodność rozciąga się jednak na długości ponad 40 kilometrów i nie jest objęta wspólną myślą promocyjną. Suma bogactw tej ziemi nie tworzy krzywej Gaussa, która wyniosłaby Katowice do poziomu Krakowa czy Wrocławia. To musimy uczynić wspólnie dla dobra nas wszystkich i każdego z osobna. Fenomenem tej ziemi nie jest jedynie tempo zmian widocznych gołym okiem, ale to, że dokonujemy ich własnymi siłami. Inne regiony Europy, przeżywając podobne transformacje, otrzymywały duże wsparcie ze strony swoich państw. My przeciwnie, słyszymy, że po co nam pomoc, jak i tak u nas jest lepiej niż w innych regionach Polski. I nawet jeżeli rażą nas jeszcze stare dzielnice, zdegradowane tereny - trzeba przyznać, że jesteśmy regionem szybko doganiającym Europę.

Siłą każdej społeczności jest otwartość na zmiany i współpraca wszystkich grup społecznych. Jeżeli te cechy dołożymy do tradycyjnej pracowitości i szczerych serc, a nie "dupowatości", jak zarzuca nam anonimowy autor, to damy sobie radę z każdą konkurencją.

PS Nie jesteście, Ślązacy, osamotnieni w tym mentalnym podejściu do waszego regionu. W latach 70. XX wieku w Dąbrowie Górniczej ulokowano dwa największe zakłady Zagłębia, jedne z największych w Polsce. Na potrzeby ich pracowników zbudowano w Sosnowcu i Dąbrowie Górniczej olbrzymie osiedla bez infrastruktury. Następnie osiedla te połączono z Hutą Katowice szerokimi dwupasmowymi ulicami, po których poruszały się zapomniane już dzisiaj słynne osinobusy.

Te dzielnice bez typowej tkanki miejskiej są dla nas jeszcze większym wyzwaniem niż stare dzielnice innych miast. Jednak nieodpowiednia propaganda tych inwestycji wywołała zazdrość, często bezpodstawną zawiść, która skutecznie podsycana trwa do dnia dzisiejszego, choć minęło od tego czasu ponad 30 lat. W tym okresie nie zrealizowano już na naszym terenie żadnej znaczącej krajowej inwestycji, a zawiść trwa i trwa.

Kazimierz Górkski


Komentarz redakcji: Współpraca ze Śląskiem w ramach wspólnego związku, a później w ramach jednej aglomeracji to piękna idea. Miasto od Gliwic aż o po Dąbrowę wydaje się fantastycznym pomysłem. Niestety patrząc na podział środków w RPO 2007-2013 można mieć obawy czy ta współpraca w ogóle nam się opłaci. Duża metropolia może i dostanie więcej środków z UE, ale mam spore obawy jak będą one tak dzielone jak dotychczas. Mimo wszystko nie krytykuje Związku w czambuł i tak jak Karol Winiarski jestem "za", ale sceptycznie widzę to wszystko - podkreślam, że jestem za dobrowolnym Związkiem Metropolitarnym, a nie hipermiastem "Silesia"

Druga sprawa to nazwa. Prezydent używa kilka razy pojęć Śląsk i Zagłębie. Czy w imię zasypywania podziałów na rzeczce Brynicy mamy zrezygnować z regionu Zagłębia na rzecz regionu Śląsk. Czy mamy przyjąć atrybuty śląskości i tak jak mówi Jerzy Gorzelik uczyć się śląskiej mowy, podkreślać rolę Niemców w rozwoju własnego regionu.

Mamy własną wspaniałą historię z której możemy być dumni: Powstanie Styczniowe, narodowowyzwoleńczą Rewolucję 1905 (Czerwone Zagłębie), Walkę Zagłębiaków na frontach II WŚ, Solidarność. Owszem jest też dużo spraw które nas łączą ze Śląskiem, zwłaszcza w sferze gospodarczej i komunikacyjnej, ale to że na Warmii i Mazurach są jeziora nie oznacza, że mniejsza Warmia powinna zrezygnować z własnej tożsamości. Funkcjonuje woj. warmińsko-mazurskie, funkcjonuje też woj kujawsko-pomorskie czyli konkurujące ze sobą Bydgoszcz i Toruń czyli da się zachować specyfikę regionalną i działać w ramach jednej struktury administracyjnej. Nie wspomnę już o landach niemieckich, gdzie prawie połowa z nich ma nazwy dwuczłonowe...

Nie trzeba więc zacierać tożsamości żeby współpracować. Ani Ślązacy nie zrezygnują ze swoich tradycji, którymi się szczycą, ani Zagłębiacy ze swoich. Można współpracować w ramach Związku szanując się nawzajem i zachowując własną tożsamość regionalną. To oczywiście kwestia nazwy wbrew obiegowym opinią nazwa Śląsko-Zagłębiowski Związek lub Śląsko-Dąbrowski nie dzieli, a łączy dwa regiony ... bardziej niż ucieczka od historii i tworzenie zmagdonaldyzowanej tożsamościowo przestrzeni urbanistycznej.

Piotr Krawczyk

Aglomeracja Śląska w internecie

2007-02-28
Wojewoda śląski zamierza w przyszłym tygodniu uruchomić w internecie stronę poświęconą Aglomeracji Śląskiej. Każdy będzie mógł zapytać tu o przyszłą metropolię, dowie się też, co sądzą o niej prezydenci miast
Kiedy dzisiaj wejdziemy na stronę www.aglomeracjaslaska.pl, znajdziemy na niej tylko... numer telefonu do właściciela domeny. Jest nim student organizacji produkcji filmowej i telewizyjnej z Katowic. - Chciałem z kolegą pisać tu o aglomeracji, ale jakoś rozeszło się to po kościach. Jestem gotowy odsprzedać domenę za 1500 zł - mówi.

Urząd Wojewódzki nie planuje jednak odkupienia tej nazwy i strona internetowa aglomeracji będzie miała inny adres - jaki - będzie wiadomo najwcześniej w poniedziałek. - Wokół aglomeracji pojawią się cały czas pytania. Śledzimy prasę i fora internetowe, gdzie dyskusja jest bardzo żywa. Dlatego postanowiliśmy uruchomić specjalną stronę poświęconą tylko aglomeracji - mówi Marta Malik, rzeczniczka wojewody.

Na stronie będzie można zapytać wojewodę i jego współpracowników o wszystko, co dotyczy metropolii śląskiej. Znajdą się tam też wypowiedzi prezydentów miast na ten temat i artykuły ze śląskich gazet. - To będzie bardzo żywa strona. Chcemy ją prowadzić przez kilka miesięcy - dodaje Malik.

Ostatnie zagłębiowskie miasto dołączyło do Śląskiego stowarzyszenia
dziś

Dąbrowscy radni zdecydowali o wstąpieniu miasta do Śląskiego Związku Gmin i Powiatów. Zrobili to bez entuzjazmu, ale przyjęli zdroworozsądkowe argumenty.

- Jesteśmy jedynym zagłębiowskim miastem na prawach powiatu, które nadal funkcjonuje poza związkiem. Prezydent Sosnowca, Kazimierz Górski, jest nawet wiceprzewodniczącym tego związku. Im bardziej zaakcentujemy naszą obecność, tym większy będziemy mieć wpływ na to, co dzieje się w polityce i gospodarce regionalnej. Mając prawo głosu, dajemy sobie szansę na podkreślenie naszej odrębności - przekonywał radnych Zbigniew Podraza, prezydent Dąbrowy Górniczej.

Przypomnijmy, że Śląski Związek Gmin i Powiatów jest stowarzyszeniem z ponad 10-letnią tradycją, podejmującym różne inicjatywy dla rozwoju województwa śląskiego. Zrzesza 10 powiatów i 97 gmin, w tym 18 miast na prawach powiatu, które zamieszkuje około 3,7 mln osób. Śląski Związek Gmin i Powiatów jest największą regionalną organizacją samorządową w Polsce, na czele której stoi prezydent Gliwic, Zygmunt Frankiewicz. W ostatnich latach zgromadzenie ogólne i zarząd stowarzyszenia przyjęły ponad sto stanowisk w różnych, ważnych dla samorządu lokalnego kwestiach: od zarządzania oświatą, poprzez problemy zdrowia i polityki społecznej, planowania przestrzennego, czy ochrony środowiska.

Mimo to 130-tysięczna Dąbrowa Górnicza nie kwapiła się do związkowej przynależności. Część radnych nadal ma wątpliwości, czy taki akces jest miastu potrzebny.

- Nie możemy zagubić tożsamości zagłębiowskiej, ale musimy robić wszystko, by mieć wiele do powiedzenia w całej aglomeracji. To, że nie było w związku Dąbrowy Górniczej, było błędem, bo spotkania z parlamentarzystami i ministrami owocują konkretnymi wnioskami i opiniami - podkreślił senator Zbigniew Szaleniec, który pojawił się na dąbrowskiej sesji.

- Z ostatnich wypowiedzi polityków PO wywodzących się z Zagłębia wynika, że we wszystkich działaniach podejmowanych przez Śląsk brak jest odniesień do Zagłębia i ewidentnie jest ono spychane na boczny tor. Warto więc zastanowić się, jaka ma być ta przyszła, wspólna aglomeracja - argumentował radny Zbigniew Łukasik.

W końcu radni zgodzili się na akces Dąbrowy Górniczej do ŚZGiP przy dwóch głosach przeciwnych i trzech wstrzymujących się.
(pas) - Dziennik Zachodni

@vacu

Stosunki ze zwykłymi tudzież niezwykłymi ludźmi zwłaszcza w pracy czy w biznesie są powierzchownie ok. Popracuj jeszcze jakiś czas a później napij się z nimi wódki i porusz tematy śląsko-zagłębiowskie. Jeśli są to rdzenni Ślązacy to wypomną Ci tzw. "śląską krzywdę" czyli to jak Polska obeszła się z nimi w dwudziestoleciu a później po II WŚ - i nie ma tu nic do rzeczy wykształcenie czy zajmowane stanowisko, te informacje przenoszone są z pokolenia na pokolenie. Jeśli są to przybysze mieszkający na Śląsku to rzeczywiście na ogół g.... ich to obchodzi i g.... obchodzą i sprawy publiczne.

Właśnie po to trzeba zadbać o prawidłowa nazwę żeby goście z Wawy, Wrocka czy Łodzi wiedzieli co to Zagłębie i nie przypisywali nam śląskiej mowy, krupnioków, Bercika itd.

....

Tutaj pozwolę sobie na ogólną refleksję związaną z zacieraniem tożsamości i magdonaldyzacją czyli silesinizacją w wersji Pietrzykowski. Bez sentymentu do kultury, tradycji i historii ziemi, na której się mieszka trudno o postawę obywatelską. Jeśli dana ulica, budynek czy park z niczym się ludziom nie kojarzą trudno by je szanowali. Przyszłość należy wg mnie wyprowadzać z przeszłości, a nie odcinać grubą kreską to co było by stworzyć człowieka nijakiego, który poprzez swoją ignorancję ma być niby nastawiony tylko na rozwój.

To co się zaczęło tworzyć na Śląsku i w Zagłębiu jest piękne. To szacunek dla zabytków techniki i zabytków związanych z rewolucją przemysłową. Krakusowi może wydać się dziwny, nasz zachwyt na cementownią w Grodźcu czy nad starym szybem kopalnianym, a kto powiedział, że historia sprzed 100, 150 lat ma być mniej ciekawa i mniej wartościowa niż ta średniowieczna...?


@tekst z DZ

Nareszcie oficjalnie zaczyna się mówić o roli Zagłębia w przyszłej strukturze i o naszej tożsamości.