Pomoc - Szukaj - Użytkownicy - Kalendarz
Pełna wersja: OGNISKO - co, gdzie, dlaczego
Forum Mieszkańców Dąbrowy Górniczej > Dąbrowa Górnicza > Historia
Slyzaba
Kilka razy trafiłem - szczególnie w opisach starych zdjęć - odniesienia lokalizacji do OGNISKA. Sam Pasek miał przed II wś. taką pieczątkę:



To zdjęcie zostało opisane jako Grupa harcerzy 12. OGNISKO:

http://dawnadabrowa.pl/fotografia/grupa,ha...gnisko_346.html


i jeszcze jedno: OGNISKO - malowanie kajaków
http://dawnadabrowa.pl/fotografia/ognisko,...,i,zdh_350.html



Zerknijcie proszę na zdjęcie, które dodałem dzisiaj:

http://dawnadabrowa.pl/fotografia/ognisko,...iczej_1798.html
CYTAT
Feliks Śmielewski (siedzący w pierwszym rzędzie, drugi z prawej) przed budynkiem "Kurjera Zachodniego Iskra", kolportowanego w Zagłębiu. Fotografia wykonana w końcu lat 20 ubiegłego wieku.

Zdjęcie o tyle wyjątkowe, że na razie jest jedynym, gdzie znajduje się tabliczka (na lewo od drzwi) z napisem OGNISKO. Możliwe, że to ten sam budynek, w którym siedzibę mieli dąbrowscy harcerze przed wybuchem II wojny światorej. OGNISKO musiało być bardzo znane - Pasek na swojej pieczątce nie podawał adresu atelier. Możemy za to przeczytać: Nowoczesna Fotografja P. PASEK Dąbrowa Górnicza - obok "Ogniska".

Kim byli uwiecznieni cykliści? Identyczne stroje, okulary ochronne. Jeden z nich trzyma w ręku jakby zwinięty papier (gazetę?), na której można odczytać .... POLSKI.... MORZA.

Na drzwiach tabliczka, na której można przeczytać w powiększeniu:

FILIA DZIENNIKA
"KURJER ZACHODNI"
>>ISKRA<<
W DĄBROWIE GÓRNICZEJ

Z kolei na lewej krawędzi fotografii widać fragment tabliczki z nazwą ulicy: ...TKA i cyfrę 1.




Układ muru wydaje się być identyczny na zdjęciu z rowerzystami i harcerzami. Nie świadczy to jednak, że to ten sam budynek. Czy ktoś z Was wie coś więcej o dąbrowskim OGNISKU?
Bathurst
Nie znalazłem nic na temat Ogniska ale szukając zrobił na mnie wrażenie jeden fakt. Otóż I Zagłębiowska Drużyna Skautowa w Dąbrowie Górniczej powstała w 1908 przed oficjalnym powstaniem I Drużyny Skautowej we Lwowie - 1911 rok. Uznaje się że kolebką skautingu w Polsce jest właśnie Lwów.


..a może jednak Dąbrowa Górnicza?!
Slyzaba
Ciekawe Bathurst - dwa razy do tej pory próbowałem zainteresować harcerzy zdjęciami IZDH z Dąbrowy, sprzed II wś... Do tej pory nieskutecznie...

Wracając do tematu - wyjaśniła się kwestia OGNISKA.

http://dawnadabrowa.pl/fotografia/dom,kult...kiego_1805.html



http://dawnadabrowa.pl/fotografia/zakladow...ynski_1804.html


Opis z kolekcji Włodzimierza Starościaka:

CYTAT
Budynek Zakładowego Domu Kultury huty im. Feliksa Dzierżyńskiego w latach 1945 - 1967. W końcu XIX wieku służył carskim sołdatom (żołnierzom). W dolnej części była stajnia dla koni. W okresie międzywojennym była to siedziba "Sokoła", I Zagłębiowskiej Drużyny Harcerskiej im. Dionizego Czachowskiego oraz "Kurjera Zachodniego ISKRA".

O tym budynku mówiono bardzo często "OGNISKO" - przypuszczalnie od nazwy, której używali harcerze (na kilku zdjęciach I Zagłębiowskiej Drużyny Harcerskiej znajduje się właśnie taki opis). Była to nazwa tak znana, że np. fotograf Pasek umieszczał na swojej pieczątce informację P. PASEK DABROWA GÓRNICZA - obok "OGNISKA".


Zastanawiam się czy adresem budynku była ulica 3 Maja? Na zdjęciu z rowerami widać fragment tabliczki, która wygląda jak adresowa i widać końcówkę nazwy '...TKA' lub '...OTKA'.
Bathurst
Może to ulica KRÓTKA - dzisiaj Bandrowskiego? Budynek mógł stać do ulicy bokiem albo w pewnym oddaleniu.
Zibar
Budynek stał równolegle do obecnej 3-go Maja mniej więcej w miejscu obecnego budynku Paryska 4
Slyzaba
Budynek OGNISKA widać jeszcze tutaj - za kamienicą kina ARS (styka się z jej lewą krawędzią).

http://dawnadabrowa.pl/pocztowka/centrum,m...yliki_1519.html


Pocztówka z 1917:
http://dawnadabrowa.pl/pocztowka/centrum,d...oczty_1647.html


Wygląda na to, że krótkim bokiem rzeczywiście budynek przylegał do Bandrowskiego czyli wcześniejszej ulicy Krótkiej.
Zibar
Nie, nie przylegał. Zobacz, że kończy się prawie dokładnie tam, gdzie budynek na 3-go Maja, który stoi do dziś, przy drodze wjazdowej do dawnej Straży Pożarnej. DK huty był położony tak jak blok przy Paryskiej tylko bliżej 3-go Maja jak pisałem Ci wcześniej ( na fotce z 20:07 widać to doskonale).
mawwm
CYTAT(Zibar @ śro, 06 lut 2013 - 06:42) *
Nie, nie przylegał. Zobacz, że kończy się prawie dokładnie tam, gdzie budynek na 3-go Maja, który stoi do dziś, przy drodze wjazdowej do dawnej Straży Pożarnej. DK huty był położony tak jak blok przy Paryskiej tylko bliżej 3-go Maja jak pisałem Ci wcześniej ( na fotce z 20:07 widać to doskonale).


tym miejscu

Zibar
@mawwm- coś w ten deseń, tylko był krótszy i ustawiony pod kątem jak początek Paryskiej z Twojej mapki.
Na mapie z 1929 na stronie Sylwka to będzie najprawdopodobniej ten z czerwonego kółka

mawwm
CYTAT(Zibar @ śro, 06 lut 2013 - 09:01) *
@mawwm- coś w ten deseń, tylko był krótszy i ustawiony pod kątem jak początek Paryskiej z Twojej mapki.
Na mapie z 1929 na stronie Sylwka to będzie najprawdopodobniej ten z czerwonego kółka


pod kątem, stał mniej więcej w osi drogi wychodzącej z bramy domu Sobieskiego 5, patrzyłem na budynek "Starej Kultury" przez lata z okien budynku Kościuszki 20
Slyzaba
Dzięki chłopaki za info - planowałem dziś zajrzeć do map. Zgadzam się z Wami, że zaznaczony na czerwono budynek będzie OGNISKIEM, które pełniło w swojej historii dużo funkcji.

Końcówka tabliczki adresowej '...OTKA' wskazuje rzeczywiście na ulicę Krótką stąd 'przesunąłem' budynek bliżej Bandrowskiego - jak widać niesłusznie.

Kwestia czasu aż znajdziemy jakieś zdjęcie z pełną tabliczką adresową, albo jakąś legitymację Domu Kultury etc. smile2.gif
olo
Co za zbiegi okoliczności. Kilka dni temu rozmawiałem w barze ze starszym panem, który pożyczył mi zeszyt z historią dąbrowskich kopalń. Zaczęliśmy ciągnąć temat kopalń, On wskazywał ciekawe miejsca, np upadową gdzieś tuż za torami przy Konopnickiej. Potem powiedział znamienną rzecz: mój kolega Starościak to by naopowiadał o Dąbrowie. Od razu zapaliła się lampka. Znam to nazwisko. I tak od słowa do słowa. Mówił również o Domu Kultury Dzierżyńskiego. Rzecz jasna najpierw padło pytanie, czy wiem gdzie był. No skąd. Drogi panie, przylegał do placu gdzie dziś stoi fontanna na 3 maja. Więc, drodzy koledzy, wszystko się zgadza.
Slyzaba
olo - powiedz lepiej, że masz jeszcze ten pożyczony zeszyt albo nr telefonu do tego starszego Pana smile2.gif
Nie ma to jak potwierdzenie - w tym przypadku OGNISKA - u żyjącego źródła!

ps. Leszek by Cię ozłocił z miejsca...
Leszek
CYTAT(olo @ śro, 06 lut 2013 - 17:48) *
zeszyt z historią dąbrowskich kopalń.


Bieleckiego?

CYTAT
Zaczęliśmy ciągnąć temat kopalń, On wskazywał ciekawe miejsca, np upadową gdzieś tuż za torami przy Konopnickiej

?? Wskazywał Ci na żywo, na mapie?
Dami7
O Domu Kultury (Ognisku ? - tej nazwy nie pamiętam) było już na forum tutaj: http://www.dabrowa-gornicza.org/index.php?...2603&st=192 (w końcowej części mojego postu).
Slyzaba
Dami7 - słusznie. Nie pamiętałem tego fragmentu. Dzięki za przypomnienie!
st1111
Do modelarni tam chodziłem budować szybowce.
Slyzaba
Kolejna cenna informacja - dziękuję st1111.
muzzy
Właśnie wygrzebałem info, że budynek był pierwotnie budynkiem koszar kozackich - to co było napisane wcześniej o stajni potwierdza to.
Slyzaba
muzzy - masz jakiś dokument czy opis zdjęcia?
Leszek
O tym, że to były koszary jest wspomniane w artykule cytowanym w tym poście.
muzzy
Leszek - był opis, ale ogólny - tu jest uściślenie, Dodatkowo widziałem dzisiaj inną fotkę Dąbrowy z informacją, że znajdują się na niej kozacy z pułku dońskiego.
Slyzaba - znalazłem taki podpis na jednym ze zdjęć w muzeum.
olo
CYTAT(Leszek @ śro, 06 lut 2013 - 20:43) *
CYTAT(olo @ śro, 06 lut 2013 - 17:48) *
zeszyt z historią dąbrowskich kopalń.


Bieleckiego?

CYTAT
Zaczęliśmy ciągnąć temat kopalń, On wskazywał ciekawe miejsca, np upadową gdzieś tuż za torami przy Konopnickiej

?? Wskazywał Ci na żywo, na mapie?

Tak, Bieleckiego.
Tak, na takiej reklamowej mapie w barze. Ale jeszcze się z nim zgadam na ten temat. Mnóstwo ciekawych rzeczy opowiadał.

edit:
olo, Leszek - trzymajmy się proszę wątku w temacie OGNISKA.
Slyzaba
Dzięki muzzy. Za wiki:

CYTAT
1 Dywizja Kozaków Dońskich, ros. 1-? ??????? ??????? ??????? - dywizja kawalerii Armii Imperium Rosyjskiego.

Dywizja stacjonowała na terenie Warszawskiego Okręgu Wojskowego i wchodziła w skład 19 Korpusu Armijnego. W oddziałach dywizji pełnili służbę Kozacy dońscy.
Organizacja dywizji w 1914 roku

Dowództwo 1 Dywizji Kozaków Dońskich w Zamościu
1 Brygada Kawalerii w Zamościu
9 Pułk Kozaków Dońskich w Kraśniku
13 Pułk Kozaków Dońskich w Zamościu
2 Brygada Kawalerii w Tomaszowie Lubelskim)
10 Pułk Kozaków Dońskich w Zamościu
15 Pułk Kozaków Dońskich w Tomaszowie Lubelskim
1 doński Dywizjon Artylerii Konnej w Zamościu, 6 bateria w Krasnymstawie


i

CYTAT
Kozacy dońscy (ros. ???????? ???????) ? najliczniejsza grupa Kozaków w Imperium Rosyjskim, a także najliczniejsza grupa Kozaków we współczesnej Rosji. Otrzymali do zasiedlenia autonomiczny region, zwany Obwodem Wojska Dońskiego lub Krajem Wojska Dońskiego, znajdujący się na terenie części dzisiejszych obwodów: rostowskiego, wołgogradzkiego i woroneskiego oraz Kałmucji w Rosji, a także obwodów ługańskiego i donieckiego na Ukrainie.

Nazwa Kozaków dońskich, pochodzi od rzeki Don, przepływającej przez ich terytorium
[...]
Gdy w XIX wieku carat stał się potężniejszy, Kozacy dońscy zostali przekształceni w armię regularną. W rzeczywistości regularne formacje kozackie wchodziły w skład armii rosyjskiej już od drugiej połowy XVII wieku. Ich uzbrojenie i wyposażenie były bardzo różnorodne, lecz głównie składało się z sejmitarów (rodzaj szabli wschodnich), pistoletów i lanc. Kozacy raczej nie używali opancerzenia, z wyjątkiem zakładanych niekiedy lekkich kolczug, nosili długie kaftany bez guzików i wysokie futrzane czapy. Podobnie jak lekka jazda, atakowali w luźnej formacji. Byli szybcy i zwrotni, skuteczni w rajdach na tyły wroga i manewrach oskrzydlających.

Często wykorzystywano ich do zajmowania terenu i służby granicznej. Kozacy byli uważani za najwierniejszą caratowi formacje wojskową, toteż wykorzystywano ich często do tłumienia manifestacji, ruchów rewolucyjnych i narodowowyzwoleńczych na terenie imperium rosyjskiego (m.in. polskich powstań).
.
muzzy
nie znalazłem informacji o osobnym pułku kozaków dońskich, za to wyczytałem, że w Będzinie stacjonował 14 pułk Kozaków dońskich. Może po prostu część pułku stacjonowała w Dąbrowie?...
eszogo1970
Z tym stacjonowaniem wojska carskiego i koszarami trzeba być ostrożnym. Praktycznie przez cały XIX wiek Zagłębie było wolne od wojska carskiego. Najbliższy nam garnizon rosyjski był w Częstochowie. Dopiero w 1889 ? Będzin staje się miejscem stacjonowania (do wybuchu wojny) 14 Dońskiego Pułku Kozaków, dla którego na Warpiu wzniesiono obszerne koszary "jekaterińskie". Uczyniono to z uwagi na radykalizację mas robotniczych w Zagłębiu. Jakiś oddział stacjonował i w Dąbrowie.Nazwa dla dąbrowskiego budynku " koszary " oznacza jedynie, że wojsko zaadaptowało ten budynek na swoje potrzeby.
bzenek
Podobno w bazie Alby w parku Hallera znajdowały się stajnie carskiego wojska.
Przerobione na garaże czy inne magazyny.

Pamiętam, że kiedy je wyburzano pod budowę hali to były wątpilwości czy to nie zabytki.
Leszek
Jeżeli to były carskie stajnie to wtórnie, pierwotnie były to budynki kopalni Reden.
To jest wersja lo-fi głównej zawartości. Aby zobaczyć pełną wersję z większą zawartością, obrazkami i formatowaniem proszę kliknij tutaj.
Invision Power Board © 2001-2025 Invision Power Services, Inc.