Wywierzyska w Strzemieszycach Wielkich
Forma ochrony: pomnik przyrody
Data utworzenia: 1996 r. (uchwała Rady Miejskiej nr XXV/316/96)
Powierzchnia: 1,30 ha
Położenie: dzielnica Strzemieszyce, przy ul. Strzemieszyckiej
Cel ochrony: ochrona wydajnych źródeł z czystą wodą wapienno-magnezową
oraz towarzyszącego wywierzysku zespołu fauny źródliskowej ( obecnie woda nie nadaje się do picia)
W XIX w., w okresie rozwoju górnictwa, źródła w Strzemieszycach były wykorzystywane
do płukania rud ołowiu i żelaza w cyklu ich przeróbki. Obecnie woda ze źródeł zasila
2 stawy – górny i dolny, które usytuowane są w niewielkim parku miejskim. Wodę ze stawów
odprowadza potok płynący wśród zabudowań.
Źródła występują na wysokości 290 m n.p.m. w bloku triasowych wapieni i dolomitów.
Są one bardzo wydajne (około 50 l/sek.) i w sytuacji awaryjnej mogą dostarczyć 30 l wody
dziennie dla każdego mieszkańca Dąbrowy Górniczej.
Źródła w Strzemieszycach są już jednym z niewielu miejsc, gdzie zachowała się fauna
źródliskowa. Najważniejsi jej przedstawiciele to: wypławek kątogłowy (gatunek prądolubny,
związany z kamienistym dnem), źródlarka karpacka (drobny ślimak związany z dobrze natlenionymi,
zimnymi wodami), kiełż zdrojowy (lubi wody z wysoką zawartością węglanu wapnia).
Żyje tu także pstrąg potokowy, który wymaga silnego przepływu czystych i chłodnych
wód. W wywierzysku odbywa się tarło, co w warunkach Wyżyny Śląskiej jest już rzadkością.
Z fl ory najbardziej cennym gatunkiem jest rzadki już mech Cratoeuron commutatum,
związany z zimnymi wodami węglanowymi. Występuje na kamieniach, w potoku wypływającym
ze źródlisk. W niższym stawku rozwinął się zespół wywłócznika kłosowego.
Biotopy na terenie chronionego Wywierzyska w Strzemieszycach Wielkich są stabilne.
Interesujące zwierzęta: kiełż zdrojowy, wypławek kątogłowy, źródlarka karpacka, pstrąg potokowy
tekst za Przewodnikiem przyrodniczy po DG

Uploaded with ImageShack.us