Odpowiedzi

[Bathurst]

Chciałem w tym miejscu zamieścić wszystkie informacje dot. Sroczej Góry. Jest to miejsce z pewnością niezwykłe i pomimo pewnej ochrony prawnej ciągle zasługujące na staranniejsze traktowanie.

Srocza Góra Uchwałą Nr XXI/339/07 z dnia 19 grudnia 2007 roku Rady Miejskiej w Dąbrowie Górniczej uznana została stanowiskiem dokumentacyjnym.
Szczególnym celem ochrony stanowiska jest zachowanie odsłonięcia triasowej formacji geologicznej ze względów na jej walory naukowe i dydaktyczne. Odsłonięcie triasowej formacji geologicznej o długości 300 m występujące w części zachodniej Sroczej Góry w Dąbrowie Górniczej – Strzemieszycach umożliwia obserwację osadów środkowego triasu – sprzed 200 mln lat, w odmianie charakterystycznej dla Europy Środkowej w postaci dolnego wapienia muszlowego.

W profilu odsłonięcia zalegają wapienie przeławicone cienkimi wkładkami marglistymi należące do warstw gogolińskich w obrębie, których obserwuje się:

pierwotny skład litologiczny i zróżnicowanie sedymentologiczne morskich osadów wraz z występującą fauną i przejawami aktywności życiowej organizmów bezszkieletowych

efekty działania ciekawych procesów przyrodniczych takich jak sztormy, osuwiska a nawet tsunami procesy tektoniczne (spękania, uskoki), przebieg naturalnych procesów wietrzeniowych oraz procesów krasowych.

http://www.dabrowa-gornicza.pl/strona-222-...mentacyjne.html


Srocza Góra to miejsce szczególnie ciekawe dla geologów - nic dziwnego że Wydział Nauk o Ziemi UŚ jest współtwórcą ścieżki dydaktycznej na jej terenie. Poniżej info ze strony Katedry Geologii Stosowanej

W północnej części Sroczej Góry, na początku projektowanej ścieżki dydaktycznej, znajdują się dwie jaskinie (pkt. 1-2) będące wynikiem eksploatacji wapienia. Eksploatacja ta miała miejsce, przed II wojną światową i aż do lat 70-tych XX w. Na proces powstawania tychże jaskiń miały i mają wpływ zamróz i samoistne obrywanie się bloków skalnych wewnątrz a w niewielkim stopniu zjawiska krasowe. Ściana skalna, w której znajdują się jaskinie, zbudowana jest z wapieni i margli poziomu I wapienia falistego. Dominują wśród nich, z jednej strony, pozostałe w morzu wapienie silnie poryte przez mułojady, a z drugiej wapienie i margle zdeformowane przez podmorskie ruchy osuwiskowe miękkiego jeszcze tj. niezlityfikowanego osadu. Bloki i ściany skalne pokryte są zielonymi murawami naskalnymi - fot. 1 i 2.

Po drodze nadal obserwujemy różnej miąższości warstwy wapienia I poziomu falistego, które ulegały ruchom osuwiskowym. Pofałdowana ławica o miąższości około 1 m, ciągnąca się w kierunku zachodnim jest prawdopodobnie efektem fali tsunami. Za występem skalnym kierujemy się na południe. Kierując się w stronę pkt. 3, patrząc w kierunku wschodnim widzimy duże spękania, kominy krasowe oraz wysypujące się z nich brązowe, gliniaste zwietrzeliny krasowe, muł i piasek - fot. 3, 4 i 5.
W górnej krawędzi ściany dużego, nieczynnego wyrobiska, znajdują się drobne kominy krasowe, a u podnóża duże, omszone kanciaste bloki oderwane od ściany osłabionej przez zespoły prostopadłych do siebie spękań tektonicznych. Na ogół pionowe kominy krasowe powstały na skrzyżowaniach spękań w następstwie rozpuszczania wapieni przez wody opadowe. Proces krasowy nadaje kominowi nieregularny kształt. Na dobrze odpreparowanych fragmentach ściany nadal obserwujemy silnie pofałdowaną wewnętrznie ławicę i drobne uskoki w obrębie wapieni i margli poziomu I wapienia falistego. U podstawy ściany głębszego wyrobiska, ponad gruzem osypiskowym, odsłania się kilka ławic wapieni detrytycznych poziomu wapieni z Pecten i Dadocrinus.

W pkt. 4 natrafiamy na dobrze zachowaną ruinę wapiennika. W wapienniku tym wypalano kamień wapienny na wapno. Na wschód od pieca w górnej części ściany wyrobiska zaobserwujemy ławice z warstwowaniem kopułowym świadczącym o falowaniu sztormowym. Mający szczęście poszukiwacz, łatwo natknie się na skamieniałe fragmenty żyjących tylko w wodach morskich liliowców oraz małży. Liliowce to organizmy o symetrii pięciokątnej, posiadają łodygę, ramiona (złożone z członów zwanych krynoidami) i kielich - fot. 6.

Do pkt. 5 można zejść skrajem osypiska. W kamieniołomie najciekawsza jest północna strona. W jej zachodniej części widoczny jest lej krasowy z małym uskokiem tektonicznym. Po środku ściany znajduje się sztucznie powstałe schronisko z filarem oraz naturalnym kominem krasowym. W południowej dolnej części filara eksponowany jest profil osadów powstałych w płytkim morzu przy działaniu sztormu. Są to ławice powstałe przy dużym udziale liliowców a także małży i ślimaków. Jest to górna część poziomu z Pecten i Dadocrinus. Wyżej w wapieniach i marglach poziomu wapienia I falistego obserwujemy osuwiska podmorskie, które mogły być wywołane falami tsunami. Powyżej nich występują ławice z warstwowaniami kopułowymi typowymi dla sztormów, które oddziaływały na sedymentację w nieco głębszym morzu.

Droga do pkt. 6 jest utrudniona ze względu na bardzo nierówny, stromo nachylony teren i liczne chaszcze. Na szkicu odsłonięcia ta trudniejsza do przejścia ścieżka oznaczona jest symbolem B-B’. W południowo - zachodnim krańcu zarzuconego wyrobiska, u podnóża ściany znajduje się niebezpieczny, ciasny, sztuczny korytarz. W wyrobisku tym obserwujemy najstarsze ławice poziomu wapienia Pecten i Dadocrinus, możliwe do zobaczenia na terenie Sroczej Góry. Niektóre z ławic mają charakter zlepieńców. Otoczaki wewnątrz nich, już podczas powstawania osadu były twarde, gdyż są podrążone przez skałotocza zrodzaju Trypanites. W ławicach tych są także fragmenty innych skamieniałości, jak pojedyńcze człony i łodygi liliowców, małże, ślimaki, kości kręgowców i drobne łuski ryb. Te zlepieńcowate osady powstały w płytkim morzu na skutek rozmywania przez sztormy osądów już stwardniałych - fot. 7 i 8.

http://kgp.wnoz.us.edu.pl/strona,symbol,srocza_gora.html

UWAGA!!! Jaskinie na terenie Sroczej Góry są bardzo niebezpieczne ze względu na kruchy materiał skalny. Lepiej się zastanowić przed wejściem.


Niedługo wrzucę zdjęcia z krótkiej zimowej wycieczki

[Slyzaba]

W aktualnym budżecie partycypacyjnym - Park Srocza Góra - 50000pln.